Stotteren bij jonge kinderen

Stotteren en behandeling bij kinderen tot 6 jaar.

Stotteren begint normaal gesproken bij kinderen voor het zesde levensjaar, meestal op de leeftijd van drie of vier jaar. In tegenstelling tot andere spraak- en taalstoornissen kan stotteren beginnen na een periode van normale spraak- en taalontwikkeling. Dit maakt dat het voor ouders een schok kan zijn als hun kind begint te stotteren, zeker als het stotteren van de ene op de andere dag ontstaat.

Er is geen duidelijke oorzaak aan te geven voor het ontstaan van stotteren. Wel is duidelijk dat het probleem ontstaat in de periode dat kinderen volop hun taalvaardigheden ontwikkelen.
Uit onderzoeken is gebleken dat genetische factoren een rol spelen. Het is bekend dat stotteren een fysiek probleem is, geen psychisch probleem. Het is niet bewezen dat opvoedingsstijl of gezinsomstandigheden stotteren veroorzaken. Op dit moment lijkt stotteren een genetische aanleg voor een probleem in de neurologische spraakprocessen.

Een groot deel van de kinderen die voor het zesde jaar beginnen te stotteren, herstelt hiervan zonder dat behandeling heeft plaatsgevonden. Er is helaas niet te voorspellen welk gedeelte van de kinderen spontaan herstelt en welk deel niet. Hoe langer het stotteren bestaat, hoe kleiner de kans dat het kind spontaan herstelt. Het is dus van belang om niet te lang te wachten met behandeling, als er geen directe tekenen van spontaan herstel zijn.

In Nederland is in 2014 op initiatief van de Nederlandse Vereiniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF), de Nederlandse Vereniging voor Stottertherapie (NVST) en de Nederlandse stottervereniging Demosthenes, de Richtlijn 'Stotteren bij kinderen, adolescenten en volwassenen'  geschreven. Hierin worden op basis van wetenschappelijke literatuur en inzichten binnen de beroepsgroep logopedisten en logopedist-stottertherapeuten, aanbevelingen beschreven om de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg aan personen die stotteren en hun omgeving te verbeteren.

In de aanbeveling voor behandeling van stotteren bij kinderen tot 6 jaar, worden het Lidcombe Programma en de behandeling gebaseerd op het 'Verwachtingen en Mogelijkheden Model' (DCM) genoemd. Beide behandelingen zijn onderzocht en effectief gebleken in het RESTART-onderzoek.

Vroegtijdige interventie bij stotteren is belangrijk omdat de behandeling van stotteren steeds minder effectief wordt naarmate het stotteren langer bestaat. En stotteren kan een enorme impact hebben op het leven van degene die stottert.

Het beste advies aan iedere ouder van een kind dat begint te stotteren, is om een logopedist of logopedist-stottertherapeut te raadplegen.

Voor meer informatie over stotteren, zie www.stotteren.nl.

Het Lidcombe Programma is een gedragstherapeutisch programma voor jonge stotterende kinderen.